Βρείτε τον Λέοντα, μετρήστε τη Φωτορύπανση

Μαζί με πολλά άλλα πράγματα που η χρησιμότητά τους ήταν στο παρελθόν προφανής, χάσαμε και τα άστρα και τους αστερισμούς τη νύχτα. Οι υπερφωτισμένες τη νύχτα πόλεις στερούν τη δυνατότητα, με την φωτορύπανση που προκαλούν, να παρατηρήσουμε τον έναστρο ουρανό σε όλο του το μεγαλείο.

Ευτυχώς, όμως, πολλοί άνθρωποι σήμερα, φυσιολάτρες, ερασιτέχνες αστρονόμοι και επιστήμονες, αντιστέκονται στην απόκρυψη του έναστρου ουρανού και προσπαθούν να ελεγχθεί η φωτορύπανση [Gloge at Night].

Σε παγκόσμια κλίμακα, οργανώνεται συστηματικά κάθε χρόνο η παρατήρηση του νυκτερινού ουρανού από κάθε σημείο της Γης, σε πόλεις, προάστια και στην ύπαιθρο. Την περίοδο αυτή [20-29 Μαρτίου], η καταγραφή της φωτορύπανσης προϋποθέτει να βρούμε τον αστερισμό του Λέοντος. Για τις φίλες και φίλες που θέλουν να συμμετάσχουν σε αυτή την νυχτερινή αστροπαρατήρηση, θα φανούν χρήσιμες οι παρακάτω πληροφορίες:

Ο αστερισμός του Λέοντος, όταν παρατηρείται αυτήν την εποχή γύρω στις 11 το βράδυ [12 μετά την έναρξη της θερινής ώρας], βρίσκεται ψηλά στο νότιο ουρανό. Αν βρισκόμαστε σε προάστιο πόλης και γενικά σε περιοχή που υπάρχει αρκετός εξωτερικός φωτισμός – αλλά όχι υπερβολικός – και κοιτάξουμε ακριβώς νότια, σηκώνοντας αρκετά ψηλά το κεφάλι [αλλά όχι τόσο ώστε να πονέσει ο σβέρκος μας], θα δούμε ένα τραπέζιο που σχηματίζουν τέσσερις αστέρες του Λέοντα:

Αρχίζοντας από δεξιά και με ανθωρολογιακή φορά: ο Βασιλίσκος [Μ1,4], ο Αλγκιέμπα [Μ2,2], ο Ζώσμα [Μ2,6] και ο Δηνεβόλα[Μ2.1]. Κάτω αριστερά, λάμπει με το γαλακτερό του χρώμα ο πολύ φωτεινός Δίας [Μ-2,4] και αμέσως κάτω από αυτόν βρίσκεται ο Στάχυς [Μ1,0] της Παρθένου. Αν υπάρχει ανεμπόδιστη θέα προς το δυτικό ορίζοντα, θα δείτε τον λαμπρό Σείριο [Μ-1,5] να λαμπυρίζει χαμηλά, κοντά στον ορίζοντα. Αν τα προηγούμενα περιγράφουν αυτό που βλέπετε, τότε ο ουρανός που παρατηρείτε έχει μέγεθος 3 [όπως τα προάστια του Ηρακλείου], και σοβαρή φωτορύπανση.

Για βοήθεια μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτήν την ιστοσελίδα [γεωγρ. πλάτος 40Ν] για να βρείτε τον Λέοντα [σχόλιο: στο σχήμα της ιστοσελίδας ο Δίας φαίνεται δεξιά του Βασιλίσκου, όπου βρίσκονταν το 2015]. Στην συνέχεια, με την χρήση της ιστοσελίδας που βρίσκεται εδώ καταγράφετε τις αναγκαίες για τη παρατήρηση της φωτορύπανης πληροφορίες. Όσοι είναι τυχεροί και βρίσκονται σε περιοχή με μέγεθος ουρανού 4, θα μπορέσουν να παρατηρήσουν το χαρακτηριστικό κεφάλι [που μοιάζει και με δρεπάνι] του Λέοντα.

Οι ακόμη πιο τυχεροί, που θα βρεθούν σε περιοχή με μέγεθος 5 και άνω [ελάχιστη φωτορύπανση], μάλλον δεν θα καταφέρουν να διακρίνουν τον Λέοντα ανάμεσα στα χιλιάδες άστρα του ουρανού. Αλλά αυτό δεν είναι πρόβλημα, γιατί το υπέροχο θέαμα του ουρανού θα τους αποζημιώσει. Με την ευκαιρία αυτού του τελευταίου, όταν βρεθείτε σε περιοχές χωρίς φωτορύπανση, αναρωτηθείτε πώς οι αρχαίοι ναυτικοί, γεωργοί, στρατοκόποι κλπ., διέκριναν χωρίς να σφάλουν τα μοτίβα των αστερισμών μέσα σε μια πυκνή θάλασσα άστρων!