Τα τεχνικά κείμενα αποτελούν μια ειδική κατηγορία γραπτού λόγου που απευθύνονται, κατά κανόνα, σε λίγους και υποψιασμένους αναγνώστες. Ένα σημαντικό μέρος αυτών των κειμένων καταλαμβάνουν τα σύμβολα και οι μονάδες των διαφόρων φυσικών μεγεθών. Η συμβολική αναπαράσταση αυτών των μεγεθών με απλό, ομοιόμορφο και κανονικό τρόπο προσδίδει σαφήνεια και καλαισθησία στα κείμενα.
Κανόνες συμβολισμού φυσικών μεγεθών
- Μια μεταβλητή παριστάνεται με ένα πλάγιο γράμμα του ελληνικού ή λατινικού αλφαβήτου, πεζό ή κεφαλαίο, π.χ.: Χ, ψ, W, q.
- Οι αριθμοί γράφονται πάντοτε με κανονικά όρθια στοιχεία, π.χ.: 153.12, 12 153.456 κλπ.
- Στις αριθμητικές τιμές, ως σημείο διαχωρισμού του δεκαδικού μέρους χρησιμοποιείται κατά κανόνα η τελεία, ενώ για την τριψήφια ομαδοποίηση χρησιμοποιείται ένα λεπτό διάστημα (Ctrl-Shift-Space). Τα δεκαδικά ψηφία δεν ομαδοποιούνται, ανεξάρτητα από το πλήθος τους, π.χ.: 12 145.15, 144 002.124563.
- Τα διανύσματα και οι πίνακες (μητρώα) συμβολίζονται με έντονα όρθια στοιχεία, π.χ.: x = (x1,x2,x3).
- Οι τυχαίες μεταβλητές συμβολίζονται με κεφαλαία και οι τιμές τους με μικρά.
- Οι αριθμητικοί δείκτες (άνω ή κάτω) παριστάνονται με κανονικά όρθια στοιχεία, π.χ.:χ4, ψ2. Οι δείκτες που αποτελούν μεταβλητές παριστάνονται με πλάγιους χαρακτήρες, π.χ.: Μλ, Κσ κλπ.
- Το μέγεθος μιας φυσικής ποσότητας εκφράζεται σαν το γινόμενο ενός αριθμού και μιας μονάδας μέτρησης. Περισσότερο φορμαλιστικά, το μέγεθος Α μπορεί να γραφεί ως Α = {Α}· [Α], όπου {Α} είναι η αριθμητική τιμή του Α όταν εκφράζεται σε μονάδες [Α]. Επομένως η αριθμητική τιμή μπορεί να γραφεί ως {Α} = Α/[Α]. Η μορφή αυτή είναι κατάλληλη για χρήση σε πίνακες, σχήματα και διαγράμματα. Επομένως, για την αποφυγή παρανοήσεων, ο άξονας ενός γραφήματος ή η κεφαλίδα μιας στήλης ενός πίνακα, μπορεί να πάρει τη μορφή “θ / °C” αντί “θ (°C)” ή “θερμοκρασία “θ / °C”. Παρόμοια, ο άξονας ενός διαγράμματος μπορεί να σημειωθεί ως “E /(V/m)”ή, σε μια άλλη περίπτωση, “T /(103 K)” κτλ. Εναλλακτικά, τα παραπάνω μπορούν να γραφούν στη μορφή {Α}[Α], με την έννοια ότι, η αριθμητική τιμή του Α όταν εκφράζεται σε μονάδες [Α], π.χ., αντί “u /(m/s)”, μπορεί ισοδύναμα να γραφεί “{u }m/s“
- Ανάμεσα στο αριθμητικό μέγεθος και στην μονάδα που ακολουθεί, αφήνουμε πάντα ένα κενό διάστημα. Εφόσον αυτό είναι εφικτό, είναι προτιμότερο να χρησιμοποιείται ένα λεπτό διάστημα (Ctrl-Shift-Space). Π.χ., 4 km, 125 V/m κτλ. Η μόνη εξαίρεση σ’ αυτόν τον κανόνα είναι τα σύμβολα μονάδων για τη μοίρα, το λεπτό και το δευτερόλεπτο. Π.χ., θ = 15°25’36”.
Κανόνες συμβολισμού μονάδων
| Κανόνας | Σωστό | Λάθος |
| Σύμβολα, όχι συντομογραφίες. Οι σύντομες μορφές των μονάδων του SI (όπως cm για το centimeter) ονομάζονται σύμβολα μονάδων και δεν είναι συντομογραφίες των αντίστοιχων μονάδων. |
s m L mL |
sec. metr. Ltr. mltr. |
| Γραμματοσειρά. Τα σύμβολα των μονάδων γράφονται πάντοτε με όρθια κανονικά τυπογραφικά στοιχεία, ανεξάρτητα από την μορφή του περιβάλλοντος κειμένου. |
75 cm 128 kWh |
75 cm 128 kWh |
| Μικρά και κεφαλαία. Τα σύμβολα μονάδων γράφονται πάντοτε με μικρά τυπογραφικά στοιχεία εκτός από: α. Το σύμβολο ή το πρώτο γράμμα του συμβόλου μονάδας που προέρχεται από όνομα ανθρώπου· και β. Το σύμβολο για το λίτρο, όπου για την αποφυγή παρανοήσεων μπορεί να χρησιμοποιηθεί το “L” αντί για το “l”. |
V Wb kHz |
v wb khz |
| Στίξη. Δεν τελειώνουν ποτέ με τελεία εκτός κι αν είναι η τελευταία λέξη της πρότασης. |
m mm mL |
m. mm. mL. |
| Χωρίς πληθυντικό. Τα σύμβολα SI γράφονται πάντοτε σε ενικό αριθμό. |
25 km 450 kg |
25 Kms 450 kgs |
| Σύνθετες μονάδες με πολλαπλασιασμό. Σύμβολα μονάδων τα οποία έχουν προκύψει από άλλες μονάδες με πολλαπλασιασμό, αναπαριστάνονται είτε με τη χρήση υπερυψωμένης τελείας (Alt+0183) είτε με την παρεμβολή ενός λεπτού διαστήματος (Ctrl-Shift-Space). |
N·m or N m | Nm |
| Σύνθετες μονάδες με διαίρεση. Σύμβολα μονάδων τα οποία έχουν προκύψει από άλλες μονάδες με διαίρεση, αναπαριστάνονται είτε με τη χρήση πλάγιας γραμμής, είτε οριζόντιας γραμμής κλάσματος, είτε με τη χρήση αρνητικών εκθετών. Για την αποφυγή παρανοήσεων, δεν επιτρέπεται η χρήση της πλάγιας γραμμής παραπάνω από μια φορά στον ίδιο συμβολισμό. |
m/s2 m·s-2 |
m/s/s |
| Προθέματα μονάδων. Τα προθέματα των μονάδων γράφονται πάντοτε με όρθια κανονικά τυπογραφικά στοιχεία, χωρίς να μεσολαβεί κενό διάστημα και είναι αδιαχώριστα από τα σύμβολα μονάδων. Η χρήση πέραν του ενός προθέματος, για το σχηματισμό μιας μονάδας, δεν επιτρέπεται. |
mm pF μg |
m m p F mcg |
| Απλότητα και σαφήνεια. Το μέγεθος μιας φυσικής ποσότητας πρέπει να γράφεται με τον απλούστερο και πλέον κατανοητό τρόπο, ώστε να αποφεύγονται οι παρανοήσεις και να είναι πλήρως ευκρινές σε κάθε αριθμητική τιμή ποια μονάδα ανήκει. |
60 cm x 39 cm 10 MHz ως 100 MHz or (10 ως 100) MHz 256 m ± 5 m 68 % ± 5 % ή (68 ± 5) % |
60 x 39 cm 10 – 100 MHz 256 ± 5 m 68 ± 5 % |
| Αναφορές: 1. Taylor, B.N., Guide for the use of the international System of Units (SI), NIST special puplication 811. Καταπληκτικός οδηγός για τη σωστή χρήση του SI. Η πλέον πρόσφατη έκδοση είναι διαθέσιμη στο διαδίκτυο. 2. Bureau International des Poids at Mesures, The International System of Units (SI). Επίσης διαθέσιμο στο διαδίκτυο. |
||
