Του «Κουτρούλη ο γάμος» και άλλες ιστορίες…

Του Κουτρούλη ο γάμος σε ταινία! Ελληνική ταινία παραγωγής 1962. Κωμωδία, πρωταγωνιστούν: Γιάννης Γκιωνάκης, Γκιζέλα Ντάλι, Βαγγέλης Πρωτόπαπας, Περικλής Χριστοφορίδης, Κώστας Κακκαβάς. Δείτε την ταινία.

Το έργο του Ραγκαβή σε ηλεκτρονική μορφή στην η-βιβλιοθήκη Google Books.

Κουτρούλης και ο Παλαμάς… Ίσως ελάχιστοι γνωρίζουν σήμερα, ότι ο μεγάλος εθνικός ποιητής Κωστής Παλαμάς εργάσθηκε ως κοινοβουλευτικός συντάκτης, σε ηλικία 24 χρονών. Και περιέγραψε με γλαφυρότητα τις συνεδριάσεις της Βουλής περί το 1883.

Το περιοδικό «Μη χάνεσαι» του πατριάρχη της ελληνικής δημοσιογραφίας Βλάση Γαβριηλίδη και η στήλη «Βουλή» φιλοξένησαν τα κείμενα του 24χρονου ανερχόμενου τότε ποιητή Κωστή Παλαμά, ο οποίος υπέγραφε με το ψευδώνυμο «Κουτρούλης».
Ο Παλαμάς, απέφευγε στα κείμενά του τις ακαδημαϊκές διατυπώσεις και προσπαθούσε πάντα, να δίνει μέσα από τις περιγραφές των συνεδριάσεων της Βουλής, την περιρρέουσα ατμόσφαιρα που επικρατούσε, χρησιμοποιώντας ακόμη τότε, την καθαρεύουσα της εποχής.
Όπως αίφνης στις 15 Φεβρουαρίου 1883, όταν δεν συγκεντρώνονταν οι βουλευτές για να αρχίσει η συνεδρίαση. Τι συνέβαινε; Ο Παλαμάς , ως Κουτρούλης μας πληροφορεί, ότι έξω χιόνιζε και «οι βουλευταί εντρυφούσιν εν μακαρία νωθρότητι, εις την θέαν της αφθόνως καταπιπτούσης χιόνος, την οποίαν δεν θα ηδύναντο να παράσχωσι τα απρόσιτα παράθυρα του Βουλευτηρίου».
Ο Παλαμάς παρατηρούσε και τον τρόπο που αγόρευαν οι βουλευτές. Έτσι επισήμανε, ότι ο γνωστός Ζακυνθινός βουλευτής Κωνσταντίνος Λομβάρδος, όταν ανέβαζε τους τόνους στην αγόρευσή του και τον ενοχλούσε το πανωφόρι του «το πετά προ των ποδών του, άνευ τινός φροντίδος».
Μια άλλη φορά, το Φεβρουάριο του 1883, παρατήρησε, ότι σε κάποιον βουλευτή δεν έβαζαν νερό στο ποτήρι του επί του εδράνου όταν αγόρευε, αλλά σουμάδα!!! Επρόκειτο για το βουλευτή Μεσσήνης Σπήλιο Αντωνόπουλο. Και εξηγούσε ως Κουτρούλης, ότι ο βουλευτής παρά την ηδύτητα της σουμάδας, ήταν δριμύτατος στην αγόρευσή του.
Για τον πολιτικό ηγέτη της εποχής του, το Θεόδωρο Δεληγιάννη, ο Παλαμάς, διεισδυτικός όπως πάντα στις περιγραφές των κοινοβουλευτικών μαχών, έγραψε στις 31 Ιανουαρίου 1883.
«Ποτέ, ουδέποτε ο κ. Δεληγιάννης εν ταις κοινοβουλευτικαίς αυτού αγορεύσεσιν απεχωρίζετο τον πίλον του, τον οποίον είχε πάντοτε υπόψιν του, ως να εξάγει εξ αυτού τας ιδέας του και όχι εκ της κεφαλής του».
Υπάρχουν όμως και άλλες ενδυματολογικές παρατηρήσεις του νεαρού Παλαμά. Όπως για παράδειγμα για τον βουλευτή Λακεδαίμονος Δημήτριο Δημητρακάκη, για τον οποίον έγραφε ότι αγόρευε «κολλημένος επί του βήματος και συσπειρούμενος εντός του ευρέος επανωφορίου του».
Και συνέχιζε για τη συνεδρίαση εκείνης ημέρας, της 27ης Ιανουαρίου 1883.
«Άλλην τινά μεταβολήν δεν διακρίνω εισέτι, ειμή το εξυρισμένον πρόσωπον του κ. Μπουλελά και του κ. Τζάνε το περίκομψον και πλούσιον επανωφόρι και τας αναποσπάστους μετά των χειροκτίων, συνδεθείσας χείρας του τα οποίας χειροκτιοφόρους αναβιβάζει επί του βήματος».
Ο Παλαμάς, που υπήρξε πρωτοπόρος στο κοινοβουλευτικό ρεπορτάζ της εποχής του, τελικά απορροφήθηκε από την ποίηση στην οποία διέπρεψε.

Το θέμα πρωτοπαρουσιάστηκε στον τηλεοπτικό σταθμό της Βουλής.[Αναδημοσίευση από το βήμα πληροφόρησης και διαλόγου των κοινοβουλευτικών συντακτών.]

κουτρούλ(λ)ης, ο επίθετο, ο φαλακρός [Πηγή: 1.Κριαρά Εμμανουήλ, Νέο ελληνικό λεξικό 2.Δημητράκου Δ., Μέγα λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης.]
κουτρούλι, το [Αρκαδία] βουναλάκι από χώμα που συσσωρεύεται με το σκάψιμο του κλήματος. [ανατρέξτε στην πηγή]
κούτρουλος, -η, -ο ο χωρίς κέρατα (για αιγοπρόβατα) || μεταφορικά, για γυναίκες, η κακομοίρα. [Πηγή: Κονδυλάκης Ιωάννης Δ., Κρητικόν λεξιλόγιον]
κουτρούλι, το Oνομασία του φυτού χαμομήλι (chamomilla recutita). [Πηγή: Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ήλιος]
κουτρούλια, η Ονομασία του φυτού ανθεμίς η χία (anthemis chia),γνωστότερο ως μαργαρίτα ή αγριοχαμομήλι. [Πηγή Δημητράκου Δ., Μέγα λεξικός της ελληνικής γλώσσης.]
κουτρουλάθρι,το Ονομασία του φυτού λάθυρος, το κοινό λαθούρι (lathyrus sativus, lathyrus cicera) [Πηγή Δημητράκου Δ., Μέγα λεξικός της ελληνικής γλώσσης.]
Κουτρουλιανό νερό (παραδοσιακό τραγούδι) Το τραγούδι περιλαμβάνεται στη συλλογή τραγουδιών με τίτλο «Ως είν’ αέρας…» του μουσικού συγκροτήματος«Παλαιικά Σεφέρια»:Άχι Κουτρουλιανό νερό και Αχτουδιανέ μου αέρα,
να μπόρουνα να σ’ έπινα το μήνα μιαν ημέρα.
[βλ. παρακάτω λήμμα Κουτρουλιανό]
Καρναβάλι «του Κουτρούλη ο γάμος» 1. Στη Μεθώνη (Πελοπόννησος) αναβιώνει κάθε αποκριά «του Κουτρούλη ο γάμος». Καρναβάλι – γάμος που κρατάει από τον 14ο αιώνα. Στις μέρες μας το ζευγάρι των νεόνυμφων είναι δύο άντρες, που μαζί με τους συγγενείς πηγαίνουν στην πλατεία όπου γίνεται ο γάμος με παπά και με κουμπάρο. Διαβάζεται το προικοσύμφωνο και ακολουθεί ένα τρικούβερτο γλέντι.

2. Αντίστοιχο έθιμο υπάρχει και στη Θράκη, όπου: «Τον Κουτρούλη τούτον την Πιτεροδευτέρα (= Καθαρή Δευτέρα) τον παίρνουν τα καρναβάλια, τον ντύνουν νυφικά, τον βάφουν τα μάγουλά του κατακόκκινα για να παραστήσουν τη γαμήλια πομπή και να παρελάσουν τους κεντρικούς δρόμους. Η εμφάνησή του κη ντυμασιά του τον παρουσιάζουν κωμικώτατα. Η τελετή αρχίζει το πρωί και τελειώνει το βράδυ στο πέσιμο του ήλιου»

Κουτρουλιανά, τα Γειτονιά στο χωριό Λάκκοι Δήμου  Πλατανιά [πρώην Μουσούρων] Χανίων (τέως κοινότητα Λάκκων επαρχίας Κυδωνίας).
Λόφος Κουτρούλης Ένας από τους πέντε λόφους πάνω στους οποίους είναι χτισμένη η Αράχοβα. [ανατρέξτε στην πηγή]
στου Κουτρούλη Μικροτοπωνύμιο στην κτηματική περιφέρεια του δήμου Γαστούνης  Ηλείας.
Λιβάδι του Κουτρούλη Παλιότερη ονομασία του σημερινού μοναστικού καθίσματος «Λιβάδι των Καλογήρων» στη βόρεια Πάτμο.
Σπήλαιο και τοποθεσία Κουτρούλης Το σπήλαιο Κουτρούλη βρίσκεται στην ομώνυμη θέση, βορειοδυτικά του χωριού Χωρδάκι Ακρωτηρίου του Ν. Χανίων. Βρίσκεται σε υψόμετρο 90 μέτρων και έχει διαστάσεις 40Χ25Χ4 μέτρα.
Όρος Κουτρούλης Γυμνή βουνοκορφή στο Νομό Χανίων (35o 23′ Β, 23o 35′ Α – 32.000 στρέμματα) με γκρεμούς και αειθαλείς θάμνους, ενώ στα χαμηλότερα υψόμετρα υπάρχουν συστάδες ελιάς. Οι κύριες ανθρώπινες δραστηριότητες είναι η κτηνοτροφία και το κυνήγι. Σημαντική περιοχή για τα όρνια και άλλα αρπακτικά. [ανατρέξτε στην πηγή]
Ράχη Κουτρούλη Τοποθεσία στο χωριό Καρούτες του Δήμου Δωρίδος του Ν. Φωκίδας.
Ανεμόμυλος Κουτρούλη Ανεμόμυλος (δεν υπάρχει πλέον) στην πλατεία Ανεμόμυλου της Αμαλιάδας.
Οδός Χαραλάμπου Κουτρούλη Ονομασία δρόμου στο Δήμο Χανίων· προς τιμήν του ήρωα αγωνιστή Χαραλάμπου Νικολάου Κουτρούλη από τους Λάκκους επ. Κυδωνίας του Ν. Χανίων,  που σκοτώθηκε στις 12 Νοεμβρίου 1944 στην περίφημη Μάχη της Παναγιάς Κεραμειών Χανίων. [Πηγή: Λευτέρης Ι. Ηλιάκης, Η αντίσταση στο Ν. Χανίων, Χανιά 2003]
στου Κουτρούλη Ύψωμα στη κτηματική περιφέρεια του οικισμού Σελλιού του Δήμου Ρεθύμνης (πρώην κοινότητα Σελλιού, επαρχίας Ρεθύμνης).[Πηγή: Τα κρητικά τοπωνύμια, Τ. Α, σ. 48]
στο Κουτρουλιανό Μικροτοπωνύμιο στη κτηματική περιφέρεια του χωριού Ακτούντα. Τα Ακτούντα είναι οικισμός του Δήμου Αγίου Βασιλείου του Ν. Ρεθύμνης (πρώην κοινότητα Αρδάκτου, επ. Αγίου Βασιλείου).[Πηγή: Τα κρητικά τοπωνύμια, Τ. Α, σ. 221]
Κουτρουλάδες, οι Ονομασία μέχρι το 1951 του σημερινού οικισμού Σακελλαρικό του δήμου Ζίτσας του Ν. Ιωαννίνων (πρώην κοινότητα Δαφνοφύτου, επ. Δωδώνης). [Πηγή: Σταματελάτος Μιχαήλ – Βάμβα-Σταματελάτου Φωτεινή, Επίτομο γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδος]
Μικρό και μεγάλο Κουτρούλι Λόφοι στα εδαφικά όρια των οικισμών Αιανή και Χρώμιο του Δήμου Κοζάνης του Ν. Κοζάνης.