Μαρτυρικές πόλεις και μαρτυρικά χωριά χαρακτηρίζονται οι περιοχές εκείνες που είχαν υποστεί μεγάλες καταστροφές κατά την περίοδο του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου και της Κατοχής 1941–1944.
Άγιος Βασίλειος, ο – δ. Βιάννου, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Αμιράς, ο – δ. Βιάννου, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Άνω Βιάννος, η – δ. Βιάννου, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Άνω Μέρος, το – δ. Αμαρίου, π.ε. Ρεθύμνου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 399/1998
Ανώγεια, τα – δ. Ανωγείων, π.ε. Ρεθύμνου – Μ. Πόλη, ΠΔ. 399/1998
Βαχός, ο – δ. Βιάννου, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Βορύζια, τα – δ. Φαιστού, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Βρύσες, οι – δ. Αμαρίου, π.ε. Ρεθύμνου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 399/1998
Γερακάρι, το – δ. Αμαρίου, π.ε. Ρεθύμνου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 399/1998
Γδόχια, τα – δ. Ιεράπετρας, π.ε. Λασιθίου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 399/1998
Δαμάστα, η – δ. Μαλεβιζίου, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Έμπαρος, η – δ. Βιάννου, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Κακόπετρος, ο – δ. Πλατανιά, π.ε. Χανίων – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Καλάμι, το – δ. Βιάννου, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Καμάρες, οι – δ. Φαιστού, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Κάντανος, η – δ. Καντάνου – Σελίνου, π.ε. Χανίων – Μ. Πόλη, ΠΔ. 399/1998
Κάτω Βιάννος, η – δ. Βιάννου, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Κάτω Σύμη, η – δ. Βιάννου, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Κεφαλοβρύσι, το – δ. Βιάννου, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Κοξαρέ, η – δ. Αγίου Βασιλείου, π.ε. Ρεθύμνου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Κρύα Βρύση, η – δ. Αγίου Βασιλείου, π.ε., Ρεθύμνου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 399/1998
Λοχριά, η – δ. Αμαρίου, π.ε. Ρεθύμνου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Μαγαρικάρι, το – δ. Φαιστού, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Μαλάθυρος, η – δ. Κισσάμου, π.ε. Χανίων – Μ. Χωριό, ΠΔ. 399/1998
Μουρνιές, οι – δ. Ιεράπετρας, π.ε. Λασιθίου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 399/1998
Μύρτος, ο – δ. Ιεράπετρας, π.ε. Λασιθίου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 399/1998
Πεύκος, ο – δ. Βιάννου, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Ρίζα, η – δ. Ιεράπετρας, π.ε. Λασιθίου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Ροδάκινο, το – δ. Αγίου Βασιλείου, π.ε. Ρεθύμνου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Σακτούρια, τα – δ. Αγίου Βασιλείου, π.ε. Ρεθύμνου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Σάρχος, ο – δ. Μαλεβιζίου, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Σούγια, η – δ. Καντάνου – Σελίνου, π.ε. Χανίων – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Συκολόγος, ο – δ. Βιάννου, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000
Τυμπάκι, το – δ. Φαιστού, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Πόλη, ΠΔ. 99/2000
Χόνδρος, ο – δ. Βιάννου, π.ε. Ηρακλείου – Μ. Χωριό, ΠΔ. 99/2000